ANAYASALARIMIZ

1921ANAYASASI’nın Esasları

1. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2. Yasama, yürütme ve yargı güçleri Meclis’e aittir (Güçler Birliği).
3. Din ve şeriat işlerini yürütmek TBMM’nin görevidir (ilk anayasa laik değildir).
4. Padişah ve halifenin geleceği meclisin vereceği karara göre olacaktı. Amaç, padişah ve hilafet yanlıları arasında ikilik çıkarmamaktı.

1924 ANAYASASI (10 NİSAN 1924)

1.Egemenlik kayıtsız ve şartsız milletindir.
2.Devletin yönetim şekli Cumhuriyettir.
3.Devletin dini İslam başkenti Ankara ve dili Türkçe’dir.
4.Devletin başkenti rejimi ve bayrağı değiştirilemez.
5.Yasama ve Yürütme yetkileri meclise aittir.
6.Yargı bağımsız mahkemelerce yürütülür.
7.Meclis; yürütme yetkisini seçtiği Cumhurbaşkanı ve onun atadığı Bakanlar kanalıyla kullanır. Meclis; hükümeti her zaman denetler.
8.Üst üste aynı kişi Cumhurbaşkanı seçilebilir.
9.Seçimler dört yılda bir yapılır.
10.Seçmen yaşı 18 olacaktır.

1961 ANAYASASI (9 Temmuz 1961)

1.İki meclisli parlamento ( millet meclisi ve Cumhuriyet Senatosu) sistemini kabul etmiştir.
2.Kuvvetler ayrılığı prensibi getirildi.
3.Yürütme organı Cumhurbaşkanı ve Bakanlar kurulundan oluşur.
4.Meclis yasaların kabulünde son söze sahiptir.
5.Hukuk devleti ilkesi benimsenmiştir.
6.Sosyal Devlet anlayışı benimsenmiştir.
7.Seçimlerin; serbest eşit gizli tek dereceli genel oy ilkelerine göre yapılacağıbelirtilmiştir.
8.Çoğunlukçu demokrasi anlayışından çoğulcu demokrasi anlayışına geçildi.
9.Temel hak ve hürriyetlerle ilgili geniş düzenlemelere yer verilmiştir. Temel hak ve hürriyetlerin hangi hallerde sınırlandırılacağı belirtilmiştir.
10.Üniversitelere TRT’ye özerk statü tanındı.
11.Anayasa mahkemesi kuruldu
12.DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) kuruldu.
13.Milli Birlik komitesi kuruldu.
14.Millet meclisi ve Cumhuriyet senatosu olmak üzere iki meclisli sistem oluşturuldu.

1982 ANAYASASI

halen yürürlükte olan 1982 anayasası  12 Eylül 1980 askeri darbe sonucu hazırlanmıştır. referandum sonucu kabul edilen 1982 anayasası ile kişisel hak ve özgürlükler kısıtlanmıştır. ayrıca milletvekili sayısı 400 olmuş, milletvekili seçimlerinin 5, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 7 yılda bir yapılmasına karar verildi. cumhurbaşklanlığı sembolik olmaktan çıkarılarak yürütme güçlendirilmiştir. 1982 anayasasına göre TBMM’nin yetkileri şunlardır;

-Kanun koymak ve değiştirmek, Bakanlar kurulunu denetlemek, Bütçeyi görüşmek, Para basılmasına karar vermek, Savaş ve barışa karar vermek, Uluslararası antlaşmaları görüşmek, Genel ve özel af çıkarmak, Süre dolmadan seçimlerin yenilenmesine karar vermek